آرشیو سال تحصیلی ۱۳۹۷-۱۳۹۶درس خارج فقه پول وبانک استاد محسن ملکی

آرشیو سال تحصیلی ۱۳۹۷-۱۳۹۶درس خارج فقه «پول و بانک» استاد محسن ملکی

برای مشاهده متن تقریر، روی شماره جلسه ضربه بزنید.

فهرست مطالب	شماره جلسه
مقدمات	جلسه ۱
مقدمه۱ (پیشینه تاریخی اقتصاد و بانک)	جلسه۱
اتفاقات قبل از میلاد مسیح	جلسه ۱
اتفاقات بعد از میلاد مسیح	جلسه ۲
اولین بانکها	جلسه ۲
أدوار بانکداری در طول تاریخ	جلسه ۲
مقدمه۲ (بانک در لغت و اصطلاح)	جلسه ۲
بانک در لغت	جلسه ۲
بانک در اصطلاح	جلسه ۲
مقدمه۳ (جایگاه علم اقتصاد در اسلام)	جلسه ۳
علم اقتصاد در اسلام	جلسه ۳
نظامهای اقتصادی در جهان	جلسه ۳
مقدمه۴ (ترسیم کمال انسان در دو امر کلّی)	جلسه ۴
۱) اموری که به فکر و ذهن مرتبطند (نظم)	جلسه ۴
۲) اموری که توسط احساسات داخلی انسان پدید می‌آید (عدالت)	جلسه ۴
نتیجه ترکیب این دو (نظم+عدالت= عمل صالح)	جلسات ۴ و ۵
امتیاز نظامهای اسلامی بر سایر نظامها (عمل صالح)	جلسه ۵
خلاصه مقدمات	جلسه ۶
مقصد اول (ضرورت نیاز به بانک)	جلسات ۷
بانک (یکی از مصادیق تحقق امنیت و توسعه)	جلسات ۷ و ۸ و ۹
مقصد دوم (پول و ماهیت آن)	جلسه ۱۰
ریشه و تعریف “پول”	جلسه ۱۰
أقسام پول	جلسه ۱۰
پول کالایی	جلسه ۱۰
پول فلزی	جلسه ۱۰
مراحل پول فلزی	جلسه ۱۰
پول کاغذی	جلسه ۱۰
پول اعتباری	جلسه ۱۱
اقسام پول اعتباری	جلسه ۱۱
الف) پول حکمی	جلسه ۱۱
ب) پول تحریری	جلسه ۱۱
ج) پول الکترونیکی	جلسه ۱۱
فرق پول حکمی و تحریری	جلسه ۱۱
پول در صدر اسلام	جلسه ۱۱
ارزش پول به چیست؟	جلسه ۱۲
مالیت پول	جلسه ۱۲
مال در لغت:	جلسه ۱۲
انواع مال	جلسه ۱۲
پول مثلی است یا قیمی؟	جلسه ۱۳
نظر استاد نسبت به تقسیم پول به مثلی و قیمی	جلسه ۱۴
خلاصه بحث پول	جلسه ۱۵
مفهوم شناسی مال، ملک، حق	جلسه ۱۶
جدایی مفهوم مال و ملک	جلسه ۱۶
نسبت ملک و حق با هم؟	جلسه ۱۷
فرق حکم با ملک و حق	جلسه ۱۸
نتیجه بحث (مثلیت نقشی در مالیت شیء ندارد)	جلسه ۱۸
ضرورت پول	جلسه ۱۹
شئون پول	جلسه ۱۹
مقصد سوم (ماهیت وقوع پول در بانک)	جلسه ۲۰
فصل اول: قرض الحسنه‌ و مبنا در ارجاع مال به مُقرِض (قدرت خرید)	جلسه ۲۰
مقدمه (بیان ۶ نکته در تبیین مسئله)	جلسه ۲۰
کیفیت أداء دین در مال قیمی	جلسه ۲۱
الف) در غیر نقود	جلسات ۲۱ و ۲۲
ب) در نقود	جلسه ۲۳
کلام امام ره در تحریرالوسیله	جلسه ۲۳
بررسی روایات (صحیحه زراره)	جلسه ۲۴
بررسی سندی	جلسه ۲۴
بررسی دلالی	جلسه ۲۵
اشکال به دلالت حدیث و پاسخ آن	جلسه ۲۶
ج۱- تمسک به اطلاق لفظ زکات در روایات:	جلسه ۲۶
ج۲- حکم به اطلاق با تنقیح مناط:	جلسه ۲۶
تنبیه (جمع‌بندی روایات در باب زکات)	جلسات ۲۷ و ۲۸
خلاصه سخن	جلسه ۲۹
کلام شهید صدر در باب قرض	جلسه ۳۰
ملاک در اداء دیون نقدی (قیمت)	جلسه ۳۱
بررسی مسئله در آیات و روایات	جلسه ۳۲
بررسی کلام آیت الله مکارم شیرازی	جلسه ۳۳
بررسی کلام محقق جواهری	جلسه ۳۴
ملاحظاتی در کلام ایشان	جلسه ۳۴
بررسی ادامه کلام ایشان (وجه دیگری برای ضمان قدرت خرید پول و ردّ آن)	جلسات ۳۵ و ۳۶
ملاحظاتی در این بخش از کلام ایشان	جلسه ۳۷
مقام اول (در نقد کلام ایشان که: پول را مالی مثلی بدانیم)	جلسات ۳۷ و ۳۸
مقام دوم (پول را مال قیمی بدانیم)	جلسه ۳۹
خلاصه سخن	جلسه ۴۰
کیفیت اداء دَین توسط پول (با پول فعلی یا قبلی)	جلسه ۴۱
کلام آیت الله مکارم (اداء دین باید با پول فعلی معتبر صورت گیرد)	جلسه ۴۱
نقد کلام قائلین به اداء دین با پول بی اعتبار	جلسه ۴۱
اشکال نقضی و حلی به فرمایش آیت الله مکارم	جلسه ۴۲
جواب:	جلسه ۴۲
نتیجه کلام ایشان (تقسیم صفات در اموال: شخصیه، نوعیه، مالیت)	جلسه ۴۲
أقول (کلام استاد)	جلسه ۴۳
فتلخص مما ذکرنا (أنّ النقود أموال قیمیه)	جلسه ۴۳
تنبیهات	جلسه ۴۴
تنبیه۱: ماهیت قرض	جلسه ۴۴
تنبیه۲: بررسی روایاتی که قدرت خرید در آن ملاحظه نشده	جلسه ۴۴
موثقه اسحاق بن عمّار	جلسه ۴۴
حدیث عبد الملک بن عتبه الهاشمی	جلسه ۴۵
أقول (استاد):	جلسه ۴۵
تنبیه۳: رشد مال و بررسی آن در قرض	جلسه ۴۶
حدیث حفص بن غیاث	جلسه ۴۶
تنبیه۴: روایاتی در مقابل قول محقق جواهری	جلسه ۴۷
تنبیه۵: بررسی مختار (قدرت خرید) در روایات	جلسه ۴۸
تنبیه۶: جواب اشکال محقق جواهری (إقدام به ضرر مقرض)	جلسه ۴۸
تنبیه۷: جواب اشکال محقق جواهری (ثواب مقرض)	جلسه ۴۹
تنبیه۸: برداشت محقق جواهری از کراهت استقراض	جلسه ۵۰
تنبیه۹: بررسی بیع نسیه و تطبیق آن با مانحن فیه	جلسه ۵۱
تنبیه۱۰: قدرت خرید نیاز به نص شارع ندارد	جلسه ۵۲
تنبیه۱۱: أداء مال مغصوب در مانحن فیه	جلسه ۵۲
تنبیه۱۲: تناقض در کلام محقق جواهری	جلسه ۵۲
تنبیه ۱۳: حدیث دیگری در باب اسقاط اعتبار پول	جلسه ۵۳
حدیث دیگر از یونس	جلسه ۵۳
أقول	جلسه ۵۳
سوال: محاسبه مهریه به نرخ روز	جلسه ۵۳
پاسخ محقق جواهریجلسه ۰۰	جلسه ۵۳
أقول	جلسه ۵۳
بیان مویدی توسط جناب جواهری (در باب چک)	جلسه ۵۴
جواب استاد به محقق جواهری (در فرق چک و اسکناس)	جلسه ۵۴
سؤال: اشتراط برگرداندن قدرت خرید در قرض	جلسه ۵۵
جواب جناب جواهری	جلسه ۵۵
أقول	جلسه ۵۵
بقی فی المقام شئٌ (بررسی تنافی متصور در دو روایت از یونس)	جلسه ۵۶
نظر مرحوم کلینی و صدوق	جلسه ۵۶
نظر آیت الله مکارم در رفع تنافی ظاهری در این دو روایت	جلسه ۵۷
نظر استاد	جلسه ۵۷
تحصل مما ذکرنا (نتیجه)	جلسه ۵۷
فصل دوم: ملتزم شدن به محتوی عقد قرض	جلسه ۵۸
مقام اوّل: قرض الحسنه مشروط	جلسه ۵۸
مقام دوم: قرض الحسنه مطلق	جلسه ۵۹
جهت اول: جواز استفاده از مال مقترض در هر مسیر حلال	جلسه ۵۹
موجب ملکیت مقترض (قبض یا تصرف؟)	جلسه ۶۰
روایات در مسئله	جلسه ۶۰
صحیحه زراره:	جلسه ۶۰
ملکیت جائزه در قرض (اقوال در مسئله)	جلسه ۶۰
أقول (استاد)	جلسه ۶۰
قرض از عقود جایزه است یا لازمه؟	جلسات ۶۱ و ۶۲
جهت دوم: برگرداندن زیادی به مقرض	جلسه ۶۲
حکم جوایز بانکی	جلسه ۶۲
تقسیم بانکها به دولتی و خصوصی و نقد آن	جلسه ۶۳
بررسی شخصیت حقوقی از نگاه صاحب عروه	جلسات ۶۳ و ۶۴ و ۶۵
حاشیه امام خمینی و آیه الله خویی به کلام عروه	جلسه ۶۶
نقد سید حکیم بر فرمایش صاحب عروه	جلسه ۶۷
نقد فرمایش صاحب عروه توسط استاد	جلسه ۶۸
الف) إقتراض حاکم مطابق قواعد فقهی نیست:	جلسه ۶۸
ب) قرض گرفتن حاکم از مصارف زکات نیست:	جلسه ۶۸
ج) اداء قرض زکات از مصارف زکات نیست:	جلسه ۶۹
د) جواز مصرف مال زکوی منوط به وجود آن است:	جلسه ۷۰
ه) جواز قرض گرفتن از زکات منوط به مصلحت است:	جلسه ۷۱
مقام اول: تنقیح بحث در مقام تعجیل زکات (بررسی مطالب صاحب جواهر)	جلسه ۷۱
کلام صاحب جواهر به عنوان مقدمه برای کلام محقق	جلسه ۷۱
توضیح کلام سلّار توسط صاحب جواهر (بررسی روایات در مانحن فیه)	جلسات ۷۲ و ۷۳
نقل کلام علامه توسط صاحب جواهر و نقد آن	جلسات ۷۴ و ۷۵
خلاصه کلام صاحب جواهر	جلسات ۷۵ و ۷۶ و ۷۷
أقول (استاد): (بیان ده أمر راجع به مانحن فیه)	جلسات ۷۷ و ۷۸ و ۷۹ و ۸۰
نتیجه بحث در تعجیل زکات و بیان فروض متصور در تعجیل	جلسات ۸۰ و ۸۱ و ۸۲ و ۸۳
رد فرمایش صاحب جواهر توسط استاد	جلسات ۸۴ و ۸۵ و ۸۶
انتخاب جواز تعجیل زکات (توسط استاد)	جلسه ۸۷
مقام دوم: تنقیح بحث در مقام اقتراض بر زکات:	جلسه ۸۸
نتیجه گیری بحث در مانحن فیه (شخصیت حقوقی؛ مالکیت بانکها)	جلسه ۸۹
فصل سوم: بیان نوع ماهیت أخذ و اعطاء مال در بنوک	جلسه ۹۰
مقام اول: سرمایه گذاری در بانکها	جلسه ۹۰
ماهیت حقیقی تجهیز اموال بانکها	جلسه۹۱
عقد ودیعه	جلسه۹۱
تعریف و توضیح ودیعه	جلسه۹۱
ودیعه در آیات و روایات	جلسه۹۱
انطباق سود بانکی بر ودیعه؟	جلسه ۹۲
۱٫ أخذ بانکها در ظاهر ودیعه ولی در حقیقت إباحه ی در تصرف مع الضمان	جلسه ۹۲
اشکال این احتمال	جلسه ۹۲
۲٫ أخذ بانکها در ظاهر ودیعه و در باطن عقد مضاربه	جلسه ۹۳
بررسی عقد مضاربه در تجهیز منابع بانکی (اشکالات این احتمال و پاسخ)	جلسه ۹۳
اشکال اول: مضاربه فقط در نقدین است	جلسه ۹۳
جواب اشکال	جلسه ۹۳
اشکال دوم: مضاربه ضرب فی الأرض است	جلسه ۹۴
جواب اشکال	جلسه ۹۴
اشکال سوم: سود مضاربه باید به شکل کسری باشد نه معین	جلسه ۹۴
جواب اشکال	جلسه ۹۴
عبارات فقهاء در نحوه توزیع سود در عقد مضاربه	جلسه ۹۵
روایات در نحوه توزیع سود در مضاربه	جلسه ۹۶
معنای لغوی مضاربه	جلسه ۹۶
کلام مرحوم حکیم (باب مفاعله منحصر در مشارکت نیست)	جلسه ۹۶
نتیجه گیری مرحوم حکیم	جلسه ۹۷
نظر استاد در معنای مضاربه	جلسه ۹۸
خلاصه اشکال سوم و جوابش	جلسه ۹۹
اشکال چهارم: خسارت باید بر عهده مالک باشد که در بانکها نیست	جلسه ۹۹
بررسی عبارت علامه در قواعد	جلسه ۹۹
روایات در مسئله (خسارت بر عامل نیست)	جلسه ۹۹
حکم اشتراط خسارت بر عامل در مضاربه	جلسه ۱۰۰
نظر صاحب عروه	جلسه ۱۰۰
نظر مشهور (کما فی القواعد)	جلسه ۱۰۰
عبارت صاحب جواهر	جلسه ۱۰۰
عبارت صاحب مستمسک	جلسه ۱۰۱
نظر استاد (این شرط مخالف با مقتضای عقد نیست، بلکه مخالف با اطلاق است)	جلسه ۱۰۲
توضیح اقتضاء	جلسه ۱۰۲
توضیح إطلاق	جلسه ۱۰۲
کدام مقدم است؟ (أوفوا بالعقود – المومنون عند شروطهم)	جلسات ۱۰۳ و ۱۰۴
خلاصه سخن	جلسه ۱۰۵
أقسام مضاربه در بنوک	جلسه ۱۰۵
الف) عامل خود بانک باشد	جلسه ۱۰۵
ب) عامل جماعتی از تجار باشند	جلسه ۱۰۵
اشکالات قسم دوم	جلسه ۱۰۶
تتمه فی هذا القسم (دوم)	جلسات ۱۰۷ و ۱۰۸
تکملهٌ: توضیح بیع مرابحه	جلسه ۱۰۹
انواع قرارداد در بیع	جلسه ۱۰۹
روایات در مسئله	جلسه ۱۰۹
مقام دوم: تسهیلات بانکی	جلسه ۱۱۰
اعطای مبالغ به عنوان قرض	جلسه ۱۱۰
اعطای مبالغ به عنوان وام (تسهیلات)	جلسه ۱۱۱
وجه اول: اعطاء وام به هدف تأمین معیشت (عقد وکالت)	جلسه ۱۱۱
بررسی کلمات فقها در وکالت	جلسات ۱۱۲ و ۱۱۳
أقسام وکالت	جلسه ۱۱۳
فرق بین وکالت و اجاره	جلسه ۱۱۴
جمع بندی بحث وکالت در بانکها	جلسه ۱۱۴
وجه دوم: مشارکت بانک در معاملات (عقد شرکت)	جلسه ۱۱۵
تعریف شرکت و اقسام آن	جلسه ۱۱۶
مسائلی در باب شراکت	جلسه ۱۱۶
۱- اکتفاء به تکسب متعارف	جلسه ۱۱۶
۲- کیفیت تقسیم سود بین شرکاء	جلسه ۱۱۶
الف) سود و زیان مطابق اموال هر شریک	جلسه ۱۱۶
ب) شرط عدم تساوی (سهم بیشتر از آنِ شریکی که بیشتر کار کرده)	جلسه ۱۱۶
اقوال در مسئله	جلسه ۱۱۶
تحقیق در مقام:	جلسات ۱۱۶ و ۱۱۷ و ۱۱۸
۳- ملتزم شدن به مدت ملحوظ در شراکت؟	جلسه ۱۱۸
وجه سوم: وام به کارخانه جات و تولیدی‌ها	جلسه ۱۱۸
بررسی عقد شرکت	جلسه ۱۱۸
بررسی عقد مضاربه	جلسه ۱۱۸
کلام حضرت امام ره	جلسه ۱۱۸
نظر استاد	جلسه ۱۱۸
بررسی عقد جعاله	جلسه ۱۱۹
بررسی عقد اجاره (به شرط تملیک)	جلسه ۱۱۹
وجه چهارم: اعطاء بانک به مؤسسات دولتی و حکومت	جلسه ۱۱۹