استاد محسن ملکی-جلسه۱۴: ادامه / پول مثلی است یا قیمی؟(۱۳۹۶/۰۷/۱۹)
بحث در این است که پول در ساختار مالیتش مثلی است یا قیمی؟
به اینجا رسیدیم که ما نص خاصی در روایات نداریم بر مثلی یا قیمی بودن. و تنها دلیل اجماع است. اجماع هم فقط بیان کننده معنای مثلی یا قیمی بودن است ولی تعیین‌کننده موضوعات آن نیست.
نظر استاد نسبت به تقسیم پول به مثلی و قیمی
تقسیم مال به مثلی و قیمی وجهی نداشته و فایده‌ای در مالیت اشیاء ندارد و قرار است در مقابل مشهور قائل به أصاله القیمی بودن شویم. اما مقام اول بحث که تقسیم وجهی علمی ندارد. چون اولاً از جهت کتاب و سنت هیچ شاهدی ندارد و ثانیاً اجماع هست ولی اجماعی است متشتط یعنی زمینه‌های اختلاف در این واژه فراوان است و ثالثاً مالیه المال بقیمته لا بجنسه. مالیت از امور اعتباری است ما به ازاء خارجی ندارد یا انتزاعی است به یک معنا. و برگرفته شده از ارزش کالا یا خود کالا. نگاه ارزشی به هر شیء مالیت را پدید آورده است. (مال: میل) پس جنسش چه ارزشی دارد؟ و با توجه به اینکه عنصر اصلی در ارزش قیمت است و مثلی بودن نقشی در ارزش ندارد پس قیمی بودن أصالت دارد. و مثل فقط حق‌الاختصاص می‌آورد و نقشی در مالیت آن ندارد.