برگزاری جلسه افتتاحیه نیمسال مهر ١۴٠٠ دوره‌های پودمانی اقتصاد
جلسه افتتاحیه نیمسال جدید دوره‌های پودمانی اقتصاد هیئت اندیشه‌ورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان، با حضور و ارائه حجت‌الاسلام شیخ محمدحسن وکیلی پیرامون فقه جامع برگزار شد.
در ابتدای این جلسه که در اولین روز مهرماه ١۴٠٠ و با حضور آقای دکتر عاملی و دکتر نعمتی، مدیر و دبیر محترم هیئت اندیشه‌ورز و دانش‌پژوهان دوره دوم پودمانی در مدرسه علمیه سلیمانیه برگزار گردید، آقای دکتر کریمی، مدیر دوره‌های پودمانی اقتصاد، به بیان برنامه نیمسال جدید پرداخت و بیان کرد: در این نیمسال درس اقتصاد ایران به‌صورت سمیناری و در حوزه‌های مختلف اقتصاد ایران، دانش‌پژوهان را با مهم‌ترین مسئله‌‌ها و چالش‌های اقتصاد ایران آشنا می‌سازد. همچنین درس فقه پول و بانک نیز با محوریت استماع مباحث بانکداری اسلامی مرحوم استاد موسویان و صوت‌های ایشان و البته بررسی انتقادی آن، دیگر درسی است برای دانش‌پژوهان ارائه خواهد شد. بعلاوه تدوین یک مقاله علمی – پژوهشی با موضوعات فقه‌الاقتصادی تحت اشراف اساتید راهنما تا پایان نیمسال، از دیگر برنامه‌های درنظر گرفته شده برای دانش‌پژوهان است.
در قسمت دوم جلسه، حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ محمدحسن وکیلی، استاد خارج فقه حوزه مشهد، به بیان بحثی با عنوان «فقه جامع و تفاوت آن با فقه متعارف» پرداخت.
حجت‌الاسلام وکیلی سه حوزه فقه متعارف را شامل مسائل مستحدثه فردی، شخصیت‌های حقوقی و نهادهای حاکمیتی دانست و در بیان نقص فقه متعارف بیان داشت: فقه متعارف به بایدها و نبایدها و بیان افعال مکلفین از حیث وجوب یا حرمت و یا اعتباریات دیگر می‌پردازد و خود را پاسخگوی هست‌ها و نیست‌ها و چگونگی‌ها و فرایند و سازوکار اجرای احکام شرعی نمی‌داند.
ایشان ضمن تأکید بر اینکه نمی‌توان صرفا حکم را بیان کرد و نحوه اجرا و عملیاتی کردن آن را به مکلف حواله داد، افزود: یکی از وظایف فقه ارائه شاخص‌های اجرایی و مرزبندی دقیق موضوعات به‌نحوی است که نیاز به ایکال به عرف وجود نداشته باشد.
استاد خارج حوزه مشهد با بیان اینکه یکی از بدفهمی‌ها از فقه از قدیم تاکنون این بوده است که کار فقیه فقط ارائه حکم اولی فقهی است و اجتهاد در عناوین ثانویه و بررسی تزاحم میان آنها به فقیه ارتباط ندارد، افزود: تشخیص اجتماع عناوین بر موضوع واحد کار فقیه است نه عامه مردم که توان چنین تشخیص ندارند، بنابراین مدیر اجرایی در حکومت اسلامی، با عناوین اولیه سر و کار ندارد بلکه او در کف میدان است و با عناوین ثانویه گسترده و مزاحم مواجه است و فقیه باید او را راهنمایی کند.
حجت‌الاسلام وکیلی بیان کرد: تشخیص ضرایب اهمیت احکام، در حوزه تخصص فقیه است تا بتواند در موارد تزاحم، اهم را از مهم تشخیص دهد.
ایشان بیان داشت بر خلاف فقه متعارف که فقه تنجیز و معذریت است و به دنبال ابراء ذمه اشخاص در سرای آخرت است و به سعادت دنیا و شکوفایی استعدادهای انسان در این دنیا، کاری ندارد، فقه جامع علاوه بر بررسی منابع و شناخت حکم، به شناخت موضوع و تزاحمات در احکام و آثار و تبعات اجرای آن در جامعه هم نظر دارد. از این رو خروجی فقه جامع یک مدل و الگو است بر خلاف فقه متعارف که پاسخگویی به مسائل آن هم به‌صورت منفعلانه را به دست می‌دهد. در پایان جلسه حضار پرسش‌هایی را مطرح کردند و استاد به سؤالات پاسخ دادند.