گفتگوی صمیمی: وجوب کفایی فراگیری دانش اقتصاد بر طلاب توانمند
گفتگوی صمیمی حجت‌الاسلام سیدحسین میرمعزی، معاون پژوهش حوزه علمیه قم با پژوهشگران دوره اول پودمانی اقتصاد به همت هیئت اندیشه‌ورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی حوزه علمیه خراسان در محل مدرسه سلیمانیه در عصر یکشنبه یازدهم فروردین ماه ۹۸ برگزار گردید.
حجت‌الاسلام میرمعزی در این نشست صمیمی، تجربیات دوره‌های آموزشی و پژوهشی اقتصاد در حوزه‌های علمیه بویژه حوزه علمیه قم را ارائه فرموده و افزود: این دوره‌ها معمولاً در سه قالب دروس تخصصی اقتصاد متعارف، دروس اقتصاد اسلامی و ابواب مربوط به فقه الاقتصاد برنامه‌ریزی شده و می‌توان سه نوع خروجی را از این دوره‌ها هدف‌گذاری کرد؛ اول طلبه‌هایی که بر روی موضوعات اقتصادی بصورت علمی و فنی آشنایی داشته باشند. دوم طلابی که بتوانند موضوعات اقتصادی را در یک نظام اجتماعی و اقتصادی درک و تجزیه و تحلیل کنند و سوم طلاب نظریه‌پرداز در عرصه اقتصاد اسلامی که الزاماً منحصر به فقه الاقتصاد مصطلح نمی‌شود.
معاون پژوهش حوزه در این نشست همچنین از تصویب رشته‌های تخصصی در شورای عالی گسترش حوزه علمیه از جمله رشته‌های فقه و علوم انسانی خبر دادند. در همین زمینه ایشان به رشته‌های تخصصی فقه الاقتصاد ذیل رشته فقه و رشته اقتصاد اسلامی ذیل رشته علوم انسانی اشاره کرده و افزود: این دو مشابهت‌ها و اشتراک‌هایی دارد ولی به عنوان دو عرصه مجزا برای ورود تخصصی طلاب به اقتصاد می‌توان از آنها یاد کرد.
ایشان در ادامه در پاسخ به سؤالات و دغدغه‌های پژوهشگران یادآور شدند، امروز یک ضرورت و واجب کفایی است بر همۀ پژوهشگران و طلاب که در زمینه فقه اجتماعی و فقه نظام‌ساز و بصورت فقه تخصصی اقتصاد وارد شوند و هر چقدر که در این عرصه کار کنند چون این مسیر در ابتدای تأسیس و شکل‌گیری است، اقتضا دارد.
دانشیار گروه نظام‌های اقتصادی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در پایان تأکید کردند موضوع دانش فقه همچون دانش اقتصاد، رفتارها و روابط میان افراد است. بنابراین نقاط اتصال فراوانی بویژه در ترسیم وضعیت مطلوب و راهبرد حرکت از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب بین این دو دانش وجود دارد.
حجت‌الاسلام میرمعزی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چه ضرورتی دارد که حوزه خود وارد فراگیری دانش اقتصاد و موضوع‌شناسی اقتصاد شود بلکه می‌تواند پای بحث اقتصاددانان بنشیند و موضوعات را از آنان فهم کند، تأکید کرد: چنین چیزی امکان‌پذیر نیست چون فهم مسائل اقتصادی و ابعاد فنی آن از جمله پدیده‌ای همچون بانک و مکانیسم خلق پول بانک‌ها، اولا بسیار سخت و دشوار است و ثانیاً این دانش مثل سایر علوم انسانی تابع مبانی بینشی و ارزشی می‌باشد، بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که اقتصاددانان این موضوعات و مسائل اقتصادی را برای فقها و مراجع آن طور که هست، توضیح و تفصیل دهند بلکه لازمست خود فقها از نزدیک با موضوعات و مسائل اقتصادی روز آشنایی خوبی داشته تا بتوانند به خوبی موضوع را درک کرده و احکام آن را به درستی استنباط نمایند و برای این کار لازم است تا فقهای ما در حد کفایت و نیاز جامعه اسلامی، این دانش را فرابگیرند.
