«Economics» دانش تدبیر مملکت و حکمرانی است.
دکتر محمد نعمتی در نشست علمی اقتصادنا عنوان کرد:
نشست علمی با عنوان «مفهوم‌شناسی دانش اقتصاد» به همت هیئت اندیشه‌ورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی حوزه علمیه خراسان و با ارائه آقای دکتر محمد نعمتی، عضو هیأت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، در مشهد در مدرسه علمیه سلیمانیه برگزار شد.
دکتر نعمتی با تأکید بر اشتباه تاریخی رخ داده در ترجمه دانش اقتصاد افزود: در مفهوم‌شناسی دانش اقتصاد حدود ۱۵۰ سال قبل، یک اشتباه ترجمه‌ای در معادل‌یابی واژه Political economy”” اتفاق افتاد و عثمانی‌ها با التفات به معنای «صرفه‌جویی» که یکی از معانی مختلف واژه “economy” است، به واژه «قصد» و از آنجا به واژه «اقتصاد» رسیدند. به دلیل همین اشتباه است که ما دقیقاً نمی‌دانیم اقتصاد یعنی چه و موضوع واقعی آن چیست. حالا اگر بگوییم «اقتصاد اسلامی»، مسئله گنگ‌تر می‌شود.
وی به معادل‌های مختلف این دانش اشاره کرد و افزود: اگر بخواهیم شناخت دقیق‌تری نسبت به این دانش پیدا کنیم، باید به نام اصلی آن یعنی اصطلاح Political economy”” دقت کنیم که در دوره‌های مختلف، نام‌های مختلفی داشته است: واژه‌هایی همچون حکمت عملی، تدبیر مُدُن، «فقه» و غیره. اصطلاح «اقتصاد سیاسی» اصلا نمی‌تواند معنای واقعی و حاصل از ترجمه صحیح نام این دانش – یعنی تدبیر مملکت و شیوه حکمرانی – را برساند.
وی تعریف مختار خود از این دانش را عبارت از «ارائه سازوکارهای بهره‌مندی جامعه از خیرات و مواهب»، دانست و اضافه کرد بهره‌مندی از خیرات و مواهب، معادل تعریف و تحدید نهاد مالکیت و معادل تعریف و تحدید بسته‌های حقوقی است.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام همچنین با بیان اینکه می‌توان نیازهای انسانی را به چهار دسته کالاها و خدمات خصوصی؛ مثل خوراک، پوشاک، مسکن و …، کالاها و خدمات عمومی؛ مثل امنیت، آموزش، سلامت، قضاوت و …، ثروت‌های عمومی و منابع طبیعی (انفال و مباحات عامه)؛ مثل جنگل، نفت، گاز، زمین، آب و… و پول تقسیم کرد افزود: نزاع انسان‌ها در جوامع مختلف، بر سر همین چهار دسته است. در مورد این چهار دسته، تولید، توزیع و مصرف مطرح است. حال اگر تولید، توزیع و مصرف این چهار دسته، عادلانه باشد، معضلات اجتماعی نیز وجود نخواهند داشت. عادلانه بودن تولید، توزیع و مصرف در این حیطه‌های چهارگانه هم چیزی است که دانش حکمرانی یعنی اقتصاد آن را تعیین می‌‌کند.
