گردهمایی ظرفیت‌های پژوهشگران اقتصاد اسلامی: حوزه برای نظام‌سازی اقتصاد اسلامی کار سختی پیش رو دارد.
دکتر علی‌اکبر ناجی، دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد، در گردهمایی شناسایی و ظرفیت های پژوهشی و پژوهشگران اقتصاد اسلامی که به همت هیئت اندیشه‌ورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی حوزه علمیه خراسان، سوم اسفندماه سال ۹۶، در مدرسه علمیه سلیمانیه برگزارشد، با اشاره به چیستی و هستی اقتصاد اسلامی، ابراز کرد: طی نیم قرن اخیر، مطالعات اقتصاد اسلامی به صورت یک زمینه فراگیر در آمده است که شامل تدوین، مقالات، کتاب ها و رساله ها، برگزاری همایش ها و نشست های تخصصی و راه اندازی رشته های درسی مستقل دانشگاهی با گرایش های آموزشی و پژوهشی می باشد.
وی با بیان اینکه در یک پژوهش نباید به طور جانب دارانه وارد شد، اظهار کرد: البته طلاب برای ورود به عرصه های علمی و رشته های دانشگاهی می بایست از آموزه های دینی بهره ببرند تا به طور مطلوب تری علم آموزی کنند.
دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه نباید تلقی از اقتصاد اسلامی را در فقه الاقتصاد خلاصه کرد بلکه در سطوح دانشگاهی داخلی و خارجی، مباحث بسیار گسترده‌تری وجود دارد، افزود: می‌توان اقتصاد اسلامی را به چهار عرصۀ فقه الاقتصادی یا حقوق اقتصادی، مکتب اقتصادی اسلام، نظام اقتصادی اسلام و علم اقتصاد اسلامی تقسیم‌بندی کرد و باید دانست که پژوهش در هر حوزه روش و مقتضیات و الزامات خاص خود را دارد.
دکتر ناجی ادامه داد فقه الاقتصاد یا حقوق اقتصادی که روش آن اجتهادی است و در سالیان گذشته در دل حوزه وجود داشته است و احکام معاملات و قراردادها در آن بحث می‌شده است فلذا حوزه در قبال آن آمادگی کامل دارد.
وی همچنین درباره مکتب اقتصادی اسلام بیان کرد: مکتب در واقع طرح کلی و هماهنگی است که خطوط اصلی ارزش‌های مورد نظر اسلام را در زمینه تولید، توزیع و مصرف با هدف حل مشکلات اقتصادی مطرح می‌کند. در اینجا تنها روش اجتهاد فردی نمی‌تواند آن طرح کلی را بدست دهد بلکه شهید صدر در کتاب گرانسنگ خود، اقتصادنا، با رجوع و استفاده از اجتهادات و آرای دیگر فقها، طرح کلی خود را در زمینه اقتصاد اسلامی بنیان نهادند. در این زمینه نیز دست حوزویان باز هست.
این استاد اقتصاد دانشگاه افزود: نظام اقتصادی اسلام که همان مکتب بعلاوه نهادهای لازم برای پیاده‌سازی ارزش‌های مکتبی می‌باشد. وی بیان کرد به عنوان مثال آیا نهاد بانک در نظام اقتصادی اسلام جایگاهی دارد؟ علت این همه مشکلات این است که این نهاد یک نهاد اسلامی نیست. بنابراین برای نهادسازی در اینجا حوزه کار سختی در پیش دارد و باید از دانش‌ها و مکاتب و سایر نظام‌ها کمک بگیرد.
نهایتا ایشان علم اقتصاد اسلامی را علم بررسی روابط میان متغیرهای اقتصادی در یک جامعه با رفتارهای اسلامی دانست که از این حیث به علم اقتصاد متعارف نزدیک می‌شود.
